Môi trường đất là gì? Khái niệm ô nhiễm môi trường đất

Trong môi trường sống của chúng ta, ngoài môi trường nước, không khí thì môi trường đất cũng là thành tố quan trọng ảnh hưởng trực tiếp đến con người, động vật và thực vật. Bài viết dưới đây, Thuận Thiên Plastic sẽ giúp bạn hiểu thêm về môi trường này và tình trạng của chúng hiện nay.

Môi trường đất là gì?

Xét trên phương diện thiên nhiên, đất là một vật thể có cấu tạo độc lập lâu đời và được hình thành dựa vào kết quả của nhiều yếu tố như đá gốc, động vật, thức vật, khí hậu, địa hình, thời gian. Thành phần cấu tạo của chúng gồm khoáng chiếm 40%, hợp chất humic chiếm 5%, không khí chiếm 20% và 35% là nước.

Trên phương diện đời sống con người, đất là một dạng tài nguyên bao gồm đất đai là nơi ở, nơi xây dựng các cơ sở hạ tầng phục vụ nhu cầu sống con người và thổ nhưỡng. Thổ nhưỡng chính là mặt bằng để sản xuất nông lâm nghiệp.

Vai trò của môi trường đất rất quan trọng giúp con người, động thực vật, sinh vật sinh sống và phát triển theo nhiều hình thức khác nhau. Tuy nhiên, nguồn tài nguyên này đang dần bị suy thoái nghiêm trọng và rơi vào tình trạng ô nhiễm đáng báo động.

Khái niệm ô nhiễm môi trường đất

Ô nhiễm môi trường đất là gì? Ô nhiễm môi trường đất là sự phá huỷ của chất thải nguy hiểm, năng lượng xấu tác động tiêu cực đến đời sống của sinh vật, sức khỏe con người. Hoặc làm suy thoái chất lượng môi trường đất. 

Ô nhiễm môi trường đất được xem là sự ô nhiễm khi nồng độ các chất độc trong đất tăng vượt ngưỡng an toàn. Từ đó khả năng tự làm sạch của môi trường đất dần bị suy giảm và nguồn tài nguyên đất cũng ngày càng xấu đi.

Thực trạng ô nhiễm môi trường đất

Thực trạng ô nhiễm đất ngày càng diễn ra nghiêm trọng cả trên thế giới lẫn trong nước. Vì thế, ô nhiễm môi trường nói chung và môi trường đất nói riêng được xem là vấn đề cấp bách hiện nay.

Trên thế giới, môi trường đất đang phải chịu sự tác động tiêu cực từ nhiều yếu tố khác nhau. Do đó khiến nguồn đất bị suy thoái nghiêm trọng do biến đổi khí hậu, xói mòn, bạc màu. Không những thế, quá trình công nghiệp hoá cũng đang gián tiếp gây ra hậu quả ô nhiễm môi trường đất.

Không chỉ các quốc gia trên thế giới, Việt Nam cũng là quốc gia đang có tình trạng ô nhiễm môi trường đất trầm trọng nhất hiện nay. Từ nông thôn cho đến các thành phố lớn, các tỉnh thành lân cận đều đang gặp vấn đề lớn này.

• Ở Hà Nội, các hoạt động sản xuất ở một số khu công nghiệp, khu đô thị và làng nghề như Khu công nghiệp An Khánh, làng nghề dệt vải Hà Đông,… đã gián tiếp làm môi trường đất bị ô nhiễm do nhiễm hàm lượng kim loại nặng cao.
• Ở TP Hồ Chí Minh, các khu công nghiệp tại đây sẽ thải ra hơn 600.000m3 nước thải mỗi ngày. Thêm vào đó, chất thải từ đô thị, các khu công nghiệp cũng khiến nguồn tài nguyên đất dần bị phá huỷ.

Ngoài hai thành phố lớn đông dân kể trên, các tỉnh thành khác cũng đang phải đối mặt với thực trạng ô nhiễm đất nghiêm trọng. Do đó ý nghĩa của việc tìm hiểu môi trường là rất quan trọng để từ đó mỗi người sẽ có ý thức hơn trong việc bảo vệ môi trường.

Nguyên nhân môi trường trong đất bị ô nhiễm

Khái niệm ô nhiễm đất là gì chúng ta đã tìm hiểu cùng tìm hiểu. Vậy nguyên nhân của sự ô nhiễm là do đâu? Dưới đây là những nguyên nhân dẫn đến tình trạng này.

Nguyên nhân từ tự nhiên

Nguyên nhân từ tự nhiên dẫn đến ô nhiễm đất là gì? Hàm lượng các chất tự nhiên trong đất tăng cũng là cơ hội để các chất độc lạ vượt quá tiêu chuẩn cho phép hình thành, Từ đó chúng gây sẽ gây ảnh hưởng độc hại đến môi trường đất.

• Đất nhiễm phèn: Đây là một trong những nguyên nhân dẫn đến ô nhiễm đất. Nước phèn từ nơi khác theo mạch nước ngầm dưới lòng đất di chuyển đến khiến độ pH bị giảm gây ngộ độc cho cây cối, động vật và sự phát triển của đất.
• Đất nhiễm mặn: Do lượng muối trong nước biển, thuỷ triều dâng cao hoặc từ các mỏ muối khiến nồng độ Na, K, Cl tăng cao làm áp suất thẩm thấu và gây hạn sinh lý cho thực vật phát triển. Chúng chính là nguyên nhân tự nhiên khiến đất bị ô nhiễm.

Nguyên nhân nhân tạo

Nguyên nhân nhân tạo khiến ô nhiễm môi trường đất la gì? Ngoài nguyên nhân từ tự nhiên, sự tác động từ con người, rác thải các ngành sản xuất,… cũng khiến tài nguyên đất bị ô nhiễm nặng nề.

• Thuốc trừ sâu, phân bón hoá học, thuốc diệt cỏ: Những sản phẩm này chính là một trong những tác nhân gây hại cho đất. Chúng chứa hàm lượng chất hoá học có độc tính nguy hiểm. Tuy có công dụng ngăn chặn sâu bệnh, cỏ phá hoại mùa màng nhưng rất dễ làm đất bị ảnh hưởng tiêu cực. 
• Ảnh hưởng từ ngành công nghiệp: Hoạt động công nghiệp phát sinh bụi, nước thải, rác thải ra môi trường. Theo thời gian, những yếu tố này ngấm dần vào đất và làm nguồn tài nguyên này bị hư hỏng, xói mòn và bạc màu.
• Rác thải từ người dân: Chất thải trong sinh hoạt được xả trực tiếp lên mặt đất hoặc chôn lấp. Điều này khiến môi trường đất ngày càng ô nhiễm nặng nề.

Hệ quả môi trường đất bị ô nhiễm

Ô nhiễm môi trường đất gây ra hậu quả nặng nề tới cuộc sống, sức khỏe của con người và sinh phát triển, sinh sôi của động thực vật, sinh vật. 

• Môi trường đất bị ô nhiễm sẽ làm cấu tạo trong đất thay đổi, dễ bị xói mòn và làm mất đi chất dinh dưỡng vốn có của chúng.
• Nếu tiếp xúc với nguồn đất bị ô nhiễm trong thời gian dài rất dễ khiến con người bị một số bệnh lý nghiêm trọng như ung thư, bạch cầu, nhiễm độc da,… Nhất là với trẻ em làm tăng nguy cơ dị tật bẩm sinh, rối loạn hô hấp, các bệnh về da,…
• Tình trạng ô nhiễm đất còn làm ảnh hưởng đến các mạch nước ngầm. Do đó, môi trường nước cũng phải gánh chịu hậu quả lớn.
• Khi nguồn đất bị ô nhiễm, các loài động vật phải tìm đến nơi sống khác. Lúc này chúng cần phải thích nghi môi trường mới nhưng nếu không quen rất dễ bị chết, tăng nguy cơ tuyệt chủng.

Giải pháp bảo vệ môi trường đất

Để bảo vệ môi trường đất tránh khỏi những tác động gây hại đang đe doạ từng ngày như hiện nay. Sau đây là một số giải pháp để xử lý hiệu quả tối đa tình trạng ô nhiễm này.

• Nâng cao ý thức người dân, tuyên truyền và vận động mỗi người có trách nhiệm bảo vệ môi trường sống, đặc biệt là môi trường đất.
• Hạn chế sử dụng thuốc trừ sâu, thuốc diệt cỏ hay các chất hoá học khác trong sản xuất nông nghiệp.
• Trồng cây, phủ xanh đồi trọc tạo nên không gian sống xanh trên trái đất.
• Ưu tiên sử dụng các sản phẩm hữu cơ để đảm bảo sức khoẻ, bảo vệ môi trường đất.
• Tiết kiệm năng lượng, tắt các thiết bị điện khi không sử dụng cũng là giải pháp bảo vệ môi trường hiệu quả.

Trên đây là thông tin về môi trường đất là gì? Thế nào là ô nhiễm đất? Mong rằng bài viết chúng tôi mang đến sẽ hữu ích với bạn đọc. Qua đó mỗi chúng ta đều tự nhận thức và nâng cao ý thức bảo vệ, tuyên truyền bảo vệ môi trường sống xung quanh ta.

Võ Văn Quyết

Tôi là Võ Văn Quyết – CEO Công ty Thuận Thiên Plastic: một trong những đơn vị hàng đầu chuyên phân phối các dòng sản phẩm nhựa công nghiệp chất lượng: thùng rác nhựa, thùng nhựa đặc, thùng nhựa rỗng, sóng nhựa, pallet nhựa, các sản phẩm nhựa danpla và vật tư công nghiệp.

Kết nối với tôi qua:  Facebook